Keshilli Kombëtar i shoqërisë civile është një projektligj qe sjell nje instrument te ri te bashkepunimit  qeveri, shoqeri civile.  Do te jete nje organ këshillimor ndërsektorial i Qeverisë, ku marrin pjesë përfaqësues të ministrive dhe agjencive shtgetërore përgjegjëse për fushat kryesore që prekin OSHC-të, si edhe përfaqësues të OSHC-ve të përzgjedhur mbi bazën e kriteteve dhe procedurave të parashikuara në  projekligj.

Nuk eshte nje gjetje apo nje organizem me shume ne listen e gajte te atyre forumeve konsultative qe kemi, pra ne parim une nuk e shoh aspak te tepert te kete nje marredhenie me te ngushte bashkeveprimi mes shtetit dhe shoqerise civile.  Sigurisht qe ky nuk eshte hapi i pare qe institucionalizon pergjegjesine  qe ka qeveria per te nxitur e fuqizuar shoqerine civile.

Ne vitin 2009 kemi ngritur Agjensine  per mbeshtjetjen e Shoqerise Civile , me pas kemi hartuar Karten e Shoqerise  Civile e cila  u miratua me resolute ne Parlament, vjet dhe sot ngrihet ky Keshill.

Struktura te ngjashme ekzistojne edhe ne rajon. Me ngjan se ky model yni i sjelle sot per miratim eshte nje mix mes atij Kroat dhe atij te Mal te Zi.

Deri ketu  nuk ka asgje te jashtzakonshme. Qellimi eshte shumë i mire, se sa mire do te ece keshillimi kete do ta shohim.

Per mendimin tim shoqeria civile dhe aksioni i saj ne Shqiperi eshte fragmentizuar dhe ne shume raste atrofik. Te mos me keqkuptojne asnje nga perfaqesuesit serioze te shoqerise civile ne Shqiperi, por une jam e bindur se ne Shqiperi  ka nje atrofi te pjesmarrjes civile dhe indifirence madhore te reagimit civil.

Shoqeria civile dhe aksioni i saj ne Shqiperi eshte i pamjaftueshem ose i manget  i fragmentizuar po te citoj PR e vjetshem ne permbushjen e misionit qe ka te pakten sipas parimeve ne karta shoqeria civile pra qe te nxise , mbështese t’I dale ne krah  parimeve te lirise, mos diskriminimit te shtresave te ndryshme ne shoqeri ,te ofroje transparence, te jete partner i demokracise funksinale ne nje vend.

A duhet forcuar shoqeria civile? Absolutisht po, por i duhet hapesire  reale qe kjo te ndodhe dhe hapesiren nuk ia jep vetem ligji, as keshilli konsultativ, as agjencia e  mbeshtetjes se shoqerise civile, keto jane instrumenta. Hapesiren ia jep pavaresia.

Ketu po ndalem pak.

Ne parim shoqeria civile eshte nje sfere veprimesh te lira nga kontrolli i qeverise.

Ky keshill konsultativ ne projektligj thuhet se do te drejtohet nga Ministri i Mireqenies Sociale dhe mbledhjet  do t’I zhvilloje ne Keshillin e Ministrave. Per mua kjo e cenon autonomine e keshillimit te pavarur qe ky Keshill do t’I beje qeverise.

E dyta. AMSHC thuhet ne pr ligj do te ndihmoje KKSHC per pune administrative, por Agjencia për Mbështetjen e Shoqërisë Civile eshte  ent publik qendror buxhetor, që organizohet e funksionon sipas legjislacionit në fuqi.  C lidhje ka ose si e forcon pavaresine e keshillit te pavarur , fakti qe punet e zyres do t ja beje nje  ent buxhetor. Pra AMSHC qe ndan fondet  te buxhetit te shtetit per organizata te shoqerise civile  si mund te jete secretariat i Keshillit te pavarur, autonomy, qe duhet te keshilloje qeverine se si ta beje me te pavarur shoqerine civile?

E treta  dhe kjo ua ben me te qarte situaten. AMSHC shperndan fonde publike tek organizatat jo fitimprurese ne baze te nje buxheti vjetor te cilin kur u ngrit e hartonte Ridvan Bode, tani e harton Shkelqim Cani.

64 projekte ka financuar vjet AMSHC. Bordi eshte me perfaqesues te organizates MJAFT.  Fondet si ndahen?

Psh nje projekt i quajtur: “Nisma lobuese për një qeverisje më të mirë lokale për komunën Frakull”. Sh mire qe te mbeshtet pushteti lokal sepse aty kane nevoje me shume per fonde, por cfare i ndodhi Frakullit me kete nisme?  5 milione leke, a di njeri ga ju deputetet e Fierit te me thote dy fjale per kete nismen lobuese?

Une di  qe Frakulli ishte nje nga zonat e permbytura vjet me deme mbi 1 miliardë leke.

Tjeter; qendra Sfida, 8 ml leke, në kuadrin e projektit “Organizatorë të komunitetit. Nje qender e drejtuar nga ish sekretarja e Mjaft.

 7 milionë, Qendra Eurosocilaiste Rinore Shqiptare. Shume mire te mbeshteten forumet rinore,por jo me fonde publike qe shkojne per forume partiake qe regjistrohen si NGO se kjo eshte shkelje e ligjit.

Dhe meqenese jam ketu.

AMSHC eshte nje agjenci e cila buxhetin mund te mos e kete sh te madh por misionin per te ndihmuar, nxitur e forcuar shoqerine civile  e ka te madh. ndaj bashke me ngritjen e ketij Keshilli Konsultativ, le te nise edhe KLSh nje kontroll per  menyren se si eshte ekzekutuar ky buxhet.

Per nje arsye te thjeshte. Sepse une e shoh shoqerine civile si dhe institucionet  e pavarura ,  si dhe avokatin  e popullit ne rrezik.

Ne rrezik jo vetem te humbjes se pavaresise, por dhe te korruptimit politik.

Sepse e shoh reagimin civil  dhe nuk kam parasysh me reagim civil ate te kaciles se vezeve, jo, por reagimin per te mos pranu degradimin politik, ekonomik, social, gjinor, reagimin per t ju kundervene  pazarit, intriges, mediokritetit, falsitetit, e shof te ngordhur.

Kur dikush  thote “kap ca tkapesh” dhe “ varja” nuk e perdor vetem per batute por sepse kjo eshte filozofia  e shoqerise tone sot. E dorezuar para te keqes te perditshme qe po manifeston cdo pushtet ne Shqiperi.

Ne sot kemi demokraci, por pa qytetare.

Qeveria qeveris vec veten. Dhe ky eshte standart i ri realisht.

Kur kryeministri thote koalicioni nuk ka asnje te care ne duhet te pranojme se nuk qenka ashtu sic e kishim menduar,

Kur kryetari i kuvendit thote duhen impulse te reja ne qeveri,por nuk e kisha fjalen per ministrat ne prap duhet te pranojme se nuk qenka ashtu sic e kishim menduar.

Kur ortaku i ministrit arrin te fitoje 10 milionë euro në dy vite, ky eshte standart normal i respektimit te ligjit dhe kush guxon e flirton me mendjen e vet duke e quajtur favorizim ne tendera, dmth korrupsion, eshte budall se vetem kjo nuk mund te te shkoje ne mend.

Kur KLSH thote se  nga 481 tendera , 399 jane me shkelje, apo megjithe rritjen e taksave, te ardhurat jane minus, ne as duhet te na shkoje ne mend se ketu behet fjale per korrupsion apo se rendimenti fiskal ka rene.

Kur Banka Boterore thote se jemi te fundit ne rajon dhe une e besoj jo vetem se e thote Banka Boterore, por sepse e shoh te pazonjen per te qene konkuruese ne rajon ne asnje sector ekonomine tone, ne duhet te pranojme se jemi keqkuptuar pasi eshte ceshtje metodologjie.

Kur dalim ne liste te dytet pas Sirise per numrin e azilkerkuesve, ne vend te ballafaqimit me dramen e shqiptareve qe iken e dramen e atyre qe do te kthehen,  duhet te mos nxitohemi se mbase kane ardhur me te vertet nga Greqia.

E kuptoni? Cdo gje per qeverine ka nje shpjegim ndryshe nga ai qe ne te tjeret kemi menduar

Dhe keshtu  vazhdon zinxhiri. Politika eshte e  pabesueshme

Drejtesia e pabesueshme

Media qe gjykon e jep vendime per dy minuta me nje lajm per cilindo pushtet a aktor politik a civil ne Shqiperi  vete perjeton krizen ne te cilen eshte po vete kontributore dhe eshte po ashtu ne agoni te se verteses.

Shoqeria civile do ia dale dot per te keshilluar qeverine qe te jete me e besueshme?

Kam deshiren me te sinqerte per te patur nje shoqeri civile qe t ‘i sherbeje vetem interesit te civilizimit te shoqerise, por dhe ia qaj hallin shume misionit te veshtire te shoqerise civile qe duhet te jetoje e mbijetoje ne nje shoqeri aspak civile.

Dhe ketu nuk eshte sfida t i biesh kembanave kunder rilindjes,  po kunder kesaj qasje qe po rilind papergjegjshmerine dhe talljen me qytetaret.  Dhe ne fakt nuk e ka te keqen as te programi i rilindjes, as tek ideologjia  e majte qe pretendoni se eshte baza e kolacionit tuaj. Do te kishte qene zhvillim demokratik t ‘i ishit permbajtur atij programi qe ju solli ne pushtet. Jo. E keqja qendron tek bashkjetesa politike me shpirt nder dhembe e duart ne leke, qe keni ndertuar. Kjo eshte marredhenia me e deshperuar dhe hileqare qe mund te ekzistoje mes dy partnereve.

Sepse jeni qeveri ne sherbim te interesit privat dhe ne konflikt te hapur me inetresin publik, ate te qytetareve

Dhe eshte kjo qe nuk ju ka lene te mendoni se keni program per t ju sherbyer qytetareve. Dhe si per t i vene kapakun produktit tuaj te roberimit politik te njeri tjetrit, perdite e me shume jeni te fokusuar se si te gjeni nje forme te re qe qytetaret t ju sherbejne juve.

Ne zgjidhemi t’ju sherbejme atyre apo ata ekszistojne qe te na sherbejne ne?

Po t’i shohesh njerezit thjesht si numra, e statistika hallesh  e gjen kollaj fillin e nje megaabuzimi te ri.

Dhe dilni tani e vazhdoni “nuk eshte ashtu si mendoni”.


Fjala në Kuvend e deputetes Majlinda Bregu, 5 nëntor 2015